![](/media/lib/479/n-cynober-973a72962beaf7644468456a7c9f0791.jpg)
W epoce miedzi ludzie poważne zanieczyścili środowisko rtęcią. Niektórzy jedli jej związki?
16 listopada 2021, 13:27Naukowcy informują o zidentyfikowaniu najstarszego miejsca, w którym człowiek zanieczyścił rtęcią siebie i środowisko naturalne. Zespół specjalistów przebadał kości 370 osób z 50 grobów znalezionych na 23 stanowiskach archeologicznych na południu Hiszpanii i Portugalii. Szczątki pochodzą z okresu 5000 lat, począwszy od neolitu. Efektem pracy jest opublikowany na łamach Journal of Osteoarcheology artykuł The use and abuse of cinnabar in Late Neolithic and Copper Age Iberia.
![](/media/lib/479/n-jezyki-cff619530e482ec17e48ce2b18f488c9.jpg)
Znamy wspólnego przodka i drogę rozprzestrzeniania się języków transeurazjatyckich
16 listopada 2021, 11:08Języki transeurazjatyckie to termin wprowadzony na oznaczenie sąsiadujących języków tradycyjnie klasyfikowanych jako ałtajskie. Do transeurazjatyckich mają należeć tureckie, mongolskie, tungusko-mandżurskie oraz japoński i koreański. Pojęcie języków transeurazjatyckich budzi spory wśród specjalistów. Wiele podobieństw pomiędzy tymi językami wynika z kontaktów między nimi. Powstaje jednak pytanie, czy przynajmniej część z podobieństw to nie wynik posiadania wspólnego przodka. A jeśli tak, to gdzie i kiedy języki te zaczęły się od siebie oddzielać.
![](/media/lib/322/n-jelita-87dcc60f661bfab75058447eb4c152ae.jpg)
Gdańsk: prace nad szczepionką nowej generacji, która będzie chronić przed zakażeniem wirusami HCV i HBV
15 listopada 2021, 17:53Specjalistki z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego - prof. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk, dr Katarzyna Grzyb i mgr Anna Czarnota - pracują nad szczepionką przeciw zakażeniom spowodowanym wirusami zapalenia wątroby typu C i B (HCV i HBV). Urząd wydał już decyzję o przyznaniu patentu na ich wynalazek ("Chimeryczne cząsteczki wirusopodobne eksponujące sekwencje antygenowe wirusa HCV do zastosowania w leczeniu prewencyjnym zakażenia wirusem HCV i/lub HBV").
![](/media/lib/479/n-christard-6144139caa4054afc244f259c1ed5b3e.jpg)
Wkrótce będzie można wylicytować jedną z najrzadszych whisky. Cena może sięgnąć 1,5 miliona pln
12 listopada 2021, 14:39W dniach 2-3 grudnia dom aukcyjny Christie's organizuje aukcję Finest and Rarest Wines and Spirits. Jej ozdobą będzie wyjątkowa butelka szkockiej whisky single malt. To mający już status legendy Springbank 1919, jedna z najrzadszych whisky na świecie.
![](/media/lib/478/n-bombardowanie-fd3fb531a4cb3f36043fc97c986302dc.jpg)
Udało się wyjaśnić zagadkę bombardowania Księżyca sprzed 3,9 miliardów lat
11 listopada 2021, 09:31Powierzchnia Księżyca pełna jest kraterów uformowanych przez uderzenia asteroid. Badania skał pokazały, że asteroidy masowo opadały na powierzchnię Księżyca przed około 3,9 miliardami lat. Stworzono więc teorię o Wielkim Bombardowaniu. Jednak dotychczas nie wiadomo było, skąd pochodziły skały, które zbombardowały Księżyc.
![](/media/lib/438/n-hornsund-96299b9d7c7ec464e37b7119b85cf1a1.jpg)
Polskie badania nad stężeniem radionuklidów w powietrzu polarnym dostarczają cennych informacji
10 listopada 2021, 17:04Naukowcy z NCBJ i z Instytutu Geofizyki PAN opublikowali wyniki wieloletnich badań stężeń radionuklidów w regionie polarnym i w Polsce. Zebrane dane wzbogacają wiedzę o ruchu i mieszaniu się mas powietrza w skalach od regionalnej aż do globalnej, oraz o zapyleniu środowiska.
![](/media/lib/478/n-lampa-7d8d8d6f5f8ccf0d1c4ba9d9a77f45de.jpg)
Wyjątkowy prezent „urodzinowy” dla muzeum: bliźniacza wersja lampy pracującej na Marsie w łaziku Perseverance
10 listopada 2021, 12:22Ósmego listopada Muzeum Politechniki Opolskiej i Lamp Rentgenowskich obchodziło jubileusz 10-lecia. Z okazji swojego święta dostało wyjątkowy prezent: bliźniaczą wersję lampy pracującej na Marsie w łaziku Perseverance. To jest nasz najcenniejszy eksponat i w dodatku niepowtarzalny, to nie są lampy komercyjnie produkowane, tylko jednostkowo, do określonych celów – podkreśla kierownik dr inż. Grzegorz Jezierski.
![](/media/lib/478/n-konkurs-b422d1d86602a931cea764a6c08c5e06.jpg)
Konkurs na napisanie małej monografii o Ignacym Janie Paderewskim
9 listopada 2021, 11:53Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM) ogłosiło konkurs na napisanie małej monografii o Ignacym Janie Paderewskim. Warunki konieczne: miłość do muzyki, zacięcie badacza i lekkie pióro. Do końca lutego przyszłego roku należy przesłać fragment książki (4 rozdziały, ok. 40 tys. znaków) oraz konspekt całości. Na zwycięzcę czekają atrakcyjne nagrody: 10 tys. zł i podpisanie umowy wydawniczej.
![](/media/lib/478/n-endopedia-a70538be22b7bea9fd8f003821025f25.jpg)
Endopedia - pierwsza w Polsce aplikacja medyczna dla pacjentów przechodzących endoprotezoplastykę
9 listopada 2021, 10:22Młodzi lekarze związani z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym (WUM) przygotowali pierwszą w Polsce aplikację dla pacjentów przechodzących endoprotezoplastykę. Na razie Endopedia dot. operacji stawu biodrowego, ale już wkrótce obejmie także staw kolanowy.
![](/media/lib/477/n-szczepienie-9f866f20d7f55e099fba2f687b4e3b4a.jpg)
Moderna testuje szczepionkę mRNA przeciwko CMV
9 listopada 2021, 10:21Moderna prowadzi III fazę testów klinicznych szczepionki mRNA skierowanej przeciwko wirusowi cytomegalii (CMV). W ramach „CMVictory” – bo tak firma nazwala test – zostanie sprawdzone bezpieczeństwo i skuteczność 100-mikrogramowej dawki preparatu mRNA-1647. Badaniom zostaną poddane kobiety w wieku 16–40 lat.